Tiêm chủng mũi vắc xin Sởi cho trẻ tại Trạm Y tế xã Lương Thông, huyện Hà Quảng.

Trước diễn biến phức tạp của tình hình dịch bệnh, việc nâng cao nhận thức và tăng cường tiêm phòng là biện pháp quyết định nhằm bảo vệ sức khỏe của trẻ nhỏ và cộng đồng là hết sức cần thiết.

Bệnh sởi thường xuất hiện ở trẻ em nhưng người lớn cũng có thể mắc sởi. Bệnh sởi lây lan nhanh thậm chí thành dịch. Nếu mắc sởi không được chăm sóc đúng cách rất dễ bị các biến chứng. Sởi là một bệnh truyền nhiễm cấp tính. Bệnh thường lây trước khi vết ban đỏ xuất hiện. Khi vi rút sởi vào cơ thể bệnh nhân, chúng thường trú ngụ ở đằng sau cổ họng và phổi. Sau đó bệnh sẽ lan khắp cơ thể kể cả hệ hô hấp và da. Bệnh nhân mắc sởi có các triệu chứng sốt, phát ban, chảy nước mũi, ho, mắt đỏ... Bệnh sởi tuy ít gây tử vong nhưng có thể gây nhiều biến chứng. Các triệu chứng của bệnh sởi rất dễ nhầm với biểu hiện của bệnh Rubella (hay còn gọi là bệnh sởi Đức).

Các biến chứng của bệnh sởi

Biến chứng đường hô hấp thường là viêm phế quản, viêm phế quản phổi, viêm thanh quản. Các biến chứng này do bội nhiễm, thường xuất hiện sau thời kỳ hay cuối thời kỳ mọc ban. Diễn biến bệnh thường là ho, sốt, nghe phổi có ran phế quản, bạch cầu tăng, khó thở, tím tái.

Viêm phổi:  Bệnh nhân bị bội nhiễm các loại vi khuẩn khác, thời điểm xuất hiện biến chứng thường muộn sau khi phát ban hoặc có thể đồng thời trong khi phát ban. Triệu chứng khi bị viêm phổi là: Sốt cao, khi nghe phổi thấy ran nổ, công thức máu thấy bạch cầu tăng cao, trên phim X-quang thấy hình ảnh nốt mờ rải rác ở hai trường phổi.

Biến chứng thần kinh: Đây là biến chứng nguy hiểm của bệnh sởi.

Viêm não - màng não - tủy cấp: Là biến chứng nguy hiểm gây tử vong và di chứng cao, thường gặp ở trẻ lớn. Triệu chứng bệnh khởi phát đột ngột, người bệnh sốt cao vọt, có thể co giật, rối loạn ý thức như: hôn mê, liệt nửa người hoặc một bên chi, liệt dây thần kinh số III, VII.

Viêm màng não: Thường là viêm màng não kiểu thanh dịch và viêm màng não mủ sau viêm tai do bội nhiễm.

Biến chứng tai- mũi - họng, vùng khoang miệng: Thường gặp là viêm mũi họng bội nhiễm, viêm tai và viêm tai xương chũm. Viêm niêm mạc miệng hay xảy ra ở giai đoạn đầu của bệnh sởi là do virus sởi, thường hết cùng với ban. Biến chứng có thể xảy ra ở giai đoạn muộn của bệnh sởi, thường do bội nhiễm.

Biến chứng mắt - loét giác mạc: Có thể gặp ở trẻ em bị suy dinh dưỡng, thiếu vitamin A, biến chứng này có thể để lại di chứng mù vĩnh viễn.

Để chủ động phòng bệnh sởi, Bộ Y tế khuyến cáo người dân thực hiện tốt các nội dung sau: 

Chủ động đưa con em từ 9 tháng tuổi chưa tiêm vắc xin sởi hoặc từ 18 tháng tuổi chưa tiêm đủ 2 mũi vắc xin sởi đến trạm y tế xã, phường để tiêm vắc xin phòng sởi.

Khi phát hiện có các dấu hiệu sốt, ho, chảy nước mũi, phát ban cần sớm đưa trẻ đến các cơ sở y tế gần nhất để kịp thời khám, điều trị phòng các biến chứng và diễn biến nặng của bệnh sởi, hạn chế đưa trẻ tới các bệnh viện lớn nhằm tránh tình trạng lây nhiễm sởi từ bệnh viện.

Sởi là bệnh do vi rút gây ra và dễ lây lan nên biện pháp phòng chống là rất quan trọng như: 

Đeo khẩu trang khi tiếp xúc với người bệnh và người nghi bị bệnh.

Tăng cường dinh dưỡng đầy đủ gồm 4 nhóm thực phẩm: vitamin, khoáng chất, bột đường, đạm và béo để phòng suy dinh dưỡng khi trẻ mắc bệnh. Uống nhiều nước hoa quả, ăn lỏng, đủ chất dinh dưỡng, không nên kiêng khem quá mức.

Tăng cường vệ sinh răng miệng, vệ sinh cá nhân cho trẻ tránh nhiễm trùng cơ hội.

Nghỉ học và không đến nơi tập trung đông người nếu trẻ mắc bệnh hoặc nghi mắc bệnh để tránh lây lan trong cộng đồng.

Rửa tay bằng xà phòng sau khi tiếp xúc với người bệnh và người nghi bị bệnh.

Tránh các loại thực phẩm cay, nóng, tanh, chiên rán nhiều dầu mỡ.

Vệ sinh sàn nhà, đồ chơi trẻ em, dụng cụ, vật dụng của người bệnh bằng dung dịch cloramin B.

Phải thực hiện đầy đủ các hướng dẫn của cán bộ y tế khi đưa trẻ đi tiêm chủng để phòng bệnh.

Khi xuất hiện các biến chứng như nhiễm khuẩn, viêm não hay suy hô hấp, người bệnh cần phải đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị.

Ngọc Anh (St)