Tiêu chảy là bệnh phổ biến ở trẻ em và xảy ra nhiều nhất vào mùa hè. Bệnh có thể gây ra tình trạng mất nước nghiêm trọng, đe dọa tính mạng chỉ trong thời gian ngắn. Vì vậy, khi thấy trẻ mắc tiêu chảy, cha mẹ cần biết cách xử trí đúng và chăm sóc hợp lý.
Việc chăm sóc trẻ
tiêu chảy cần có chế độ dinh dưỡng hợp lý.
Mùa hè, thời tiết nắng nóng nên thuận lợi cho sự phát triển
của các loại vi khuẩn, nấm mốc... khiến cho thức ăn dễ bị ôi thiu. Nếu trẻ ăn
phải các loại thực phẩm này sẽ dẫn đến tình trạng tiêu chảy. Trong khi đó, thời
tiết oi nóng cũng là điều kiện để ruồi, muỗi, chuột, gián, kiến... sinh sôi nảy
nở, làm lây lan các mầm bệnh đường tiêu hóa qua thực phẩm và nước uống.
Trẻ nhỏ có sức đề kháng kém, nếu ăn uống phải thực phẩm
nhiễm khuẩn sẽ dễ mắc phải tiêu chảy. Tiêu chảy ở trẻ nhỏ cũng chính là dấu hiệu
nhiễm trùng đường ruột, do nhiễm vi khuẩn gây bệnh tả, thương hàn, kiết lỵ;
Virus đường ruột: Rotavirus; Ký sinh trùng đường ruột. Ngoài ra, có thể do nhiễm
độc hóa chất, dị ứng thức ăn.
Đối tượng trẻ dễ mắc tiêu chảy trong mùa nóng là từ 6
tháng đến 2 tuổi, trẻ suy dinh dưỡng, trẻ bị suy giảm miễn dịch.
Nếu thức ăn, nước uống không đảm bảo vệ sinh; Không rửa
tay, vệ sinh dụng cụ chế biến thức ăn; Không bảo quản thức ăn đúng cách (ruồi
nhặng bâu đậu, thức ăn để lâu, để ở nhiệt độ không đúng quy định)… sẽ dễ dẫn đến
tình trạng tiêu chảy ở trẻ nhỏ.
Nếu trẻ có các biểu
hiện sau cha mẹ cần đưa ngay tới cơ sở y tế để được chăm sóc và điều trị đúng
Trẻ xuất hiện tình trạng đầy bụng, sôi bụng. Trẻ quấy
khóc, người mệt lả.
Tiêu chảy liên tục, nhiều lần, lúc đầu phân lỏng, sau
toàn nước (trong trường hợp bị bệnh tả: Phân toàn nước đục như nước vo gạo).
Trẻ có biểu hiện nôn, lúc đầu nôn ra thức ăn, sau chỉ nôn
ra toàn nước trong hoặc màu vàng nhạt.
Xuất hiện tình trạng mất nước, trẻ sẽ khát nước, da khô,
nhăn nheo, hốc hác, mắt trũng, mạch nhanh, huyết áp hạ… và có thể dẫn đến tử
vong.
Việc chăm sóc đúng
đóng vai trò vô cùng quan trọng khi trẻ bị tiêu chảy
Việc chăm sóc đúng đóng vai trò vô cùng quan trọng khi trẻ
bị tiêu chảy, bởi sẽ tránh được nguy hiểm, mau lành bệnh và nhanh chóng phục hồi
sức khỏe.
Cho trẻ uống bù nước, tránh tình trạng mất nước dẫn đến
suy kiệt, hôn mê. Đối với trẻ lớn hơn (trên 6 tháng đến 5 tuổi) có thể bù nước
bằng đường uống với bất kỳ loại nước uống nào trẻ thích, chẳng hạn như nước
súp, nước cháo muối, nước gạo rang, nước dừa… hoặc dung dịch Oresol. Tốt nhất
là sử dụng dung dịch Oresol, vì áp lực thẩm thấu thấp (dễ mua và dễ sử dụng, đảm
bảo đủ nước, năng lượng và điện giải cần thiết).
Nếu trẻ còn đang bú mẹ thì mẹ sẽ cho trẻ bú nhiều hơn, bú
bất kể khi nào trẻ có nhu cầu (vì sữa mẹ cũng giúp cung cấp hàm lượng nước và
điện giải đáng kể).
Lưu ý: Sử dụng Oresol đúng cách theo hướng dẫn, không được
chia nhỏ gói để pha nhiều lần. Dung dịch Oresol đã pha được sử dụng để uống
không được để quá 24 giờ; dịch Osesol đã pha sau 24 giờ không uống hết thì nên
bỏ đi và pha gói mới. Tuyệt đối không bảo quản trong tủ lạnh cho trẻ uống dần,
không đun sôi dung dịch đã pha. Không dùng thuốc chống nôn và không dùng kháng
sinh khi chưa có hướng dẫn của bác sĩ.
Chế độ ăn rất quan
trọng khi trẻ mắc tiêu chảy
Việc chăm sóc trẻ tiêu chảy cần có chế độ dinh dưỡng hợp
lý. Nếu trẻ đang bú mẹ thì mẹ vẫn tiếp tục cho trẻ bú thường xuyên hơn. Mẹ nên
bổ sung chất dinh dưỡng trong bữa ăn hàng ngày, giúp sữa có giá trị dinh dưỡng
tốt nhất. Với trẻ đang ăn dặm, cha mẹ có thể cho trẻ ăn các loại thức ăn mềm, lỏng,
giàu dinh dưỡng để dễ hấp thu giúp trẻ tiêu hóa dễ dàng.
Cha mẹ có thể bổ sung kẽm cho trẻ với liều lượng từ 10 -
20mg mỗi ngày hoặc có thể lựa chọn thêm một số thực phẩm giàu kẽm để bổ sung
vào chế độ ăn của trẻ.
Cần lưu ý vệ sinh
cho trẻ đúng cách
Khi trẻ mắc tiêu chảy cần giữ vệ sinh cho trẻ, đây là
nguyên tắc quan trọng. Người chăm sóc trẻ phải vệ sinh tay thường xuyên, đặc biệt
sau khi tiếp xúc với chất thải của trẻ (chất nôn, phân) bằng cách thường xuyên
rửa tay bằng xà phòng, nước sát khuẩn tay nhanh. Dụng cụ, đồ dùng của trẻ được
rửa sạch sẽ.
Cần rửa tay bằng xà phòng hoặc nước sát khuẩn tay nhanh
trước khi làm thức ăn, trước và sau khi chăm sóc trẻ. Sử dụng nhà vệ sinh sạch
sẽ, xử lý an toàn phân trẻ bị tiêu chảy.
Đức Giang