Hàng năm, cứ đến mùa thu đông, nhất là dịp cuối thu, đầu đông là bệnh viêm đường hô hấp trên có nguy cơ bùng phát. Viêm đường hô hấp trên tuy là một bệnh không gây nguy hiểm tức thì nhưng đôi khi hậu quả của nó gây nhiều phiền toái cho người bệnh.
Đối
với cá nhân, nhất là trẻ em và người cao tuổi cần mặc áo ấm, giữ ấm cổ vào những
ngày gió lạnh.
Viêm
đường hô hấp trên cấp tính
Xảy ra khi thay đổi thời tiết từ nóng sang lạnh;
gió mưa, áp thấp nhiệt đới, uống nước quá lạnh hoặc nước đá, ăn kem; nằm, ngồi
trước luồng gió lạnh của quạt hoặc điều hòa nhiệt độ…
Triệu chứng gặp đầu tiên là sốt, có thể sốt
nhẹ, đôi khi sốt cao kèm theo rét run; kèm theo sốt là ho, hắt xì hơi và chảy
nước mũi.
Nếu bệnh nhân là người lớn hoặc trẻ em lớn
thường bị đau họng khi nuốt, khi ăn. Đối với trẻ nhỏ hay có triệu chứng chảy nước
mũi.
Viêm
đường hô hấp trên mạn tính
Khi bị viêm đường hô hấp trên cấp tính mà
không được điều trị hoặc điều trị không dứt điểm thì rất dễ chuyển thành mạn
tính.
Triệu chứng của viêm đường hô hấp trên mạn
tính là ho thúng thắng, rát họng, nuốt thấy hơi vướng như có vật gì nằm trong họng,
đặc biệt ở trẻ em là chảy nước mũi thường xuyên.
Ở người lớn, ngoài triệu chứng điển hình là
rát họng, nuốt vướng còn có nghẹt mũi (một bên hoặc cả hai) do hiện tượng phì đại
cuống mũi… Trong những trường hợp viêm xoang thường có kèm theo triệu chứng đau
đầu…
Nguyên
nhân gây bệnh viêm đường hô hấp trên
Có thể do dị ứng với thời tiết, với các loại
dị nguyên khác nhau có trong không khí, trong bụi, dị ứng hoặc tác động của hóa
chất, khói thuốc lá; hút, hít phải khói thuốc lá, thuốc lào; do vi sinh vật gây
bệnh như: vi nấm, vi khuẩn, vi rút.
Vi khuẩn bao gồm nhiều loài khác nhau, nhưng
có một số vi khuẩn thường ký sinh ở đường hô hấp trên, bình thường chúng không
gây bệnh nhưng khi gặp điều kiện thuận lợi, đặc biệt là khi sức đề kháng của cơ
thể bị giảm sút, vì một lý do nào đó thì các vi khuẩn ký sinh ở đường hô hấp trở
nên gây bệnh.
Mỗi khi chẩn đoán là viêm đường hô hấp trên
được xác định là căn nguyên do vi khuẩn, nếu có điều kiện nên tiến hành cho thử
nghiệm với kháng sinh thông dụng (người ta gọi là kháng sinh đồ), để lựa chọn
kháng sinh điều trị thích hợp làm cho bệnh chóng khỏi, không nên điều trị bao
vây làm cho vi khuẩn có nguy cơ kháng thuốc kháng sinh (nhờn thuốc).
Ở nước ta, hầu hết các phòng xét nghiệm vi
sinh của các cơ sở y tế đã thực hiện được kháng sinh đồ, đó là điều rất thuận lợi
cho việc điều trị các bệnh viêm đường hô hấp trên do vi khuẩn.
Phòng
bệnh viêm đường hô hấp trên trong mùa thu đông
Đối với cá nhân, nhất là trẻ em và người cao
tuổi cần mặc áo ấm, giữ ấm cổ vào những ngày gió lạnh.
Cần tắm trong buồng kín gió, tốt nhất là có
nước ấm để tắm, không nên tắm thời gian lâu, tắm xong nên lau ngay cho đầu tóc,
người thật khô và mặc quần áo ngay.
Cần vệ sinh răng miệng hàng ngày, nên tập cho
trẻ có một thói quen tốt là đánh răng trước và sau khi ngủ dậy.
Khi ra đường nên đeo khẩu trang để hạn chế
hít phải nhiều bụi, trong đó có những loại bụi có cả các dị nguyên và vi sinh vật.
Tuyệt đối không hút thuốc lá, thuốc lào.
Những gia đình dùng bếp than cần có các biện
pháp hạn chế đến mức tối đa, tránh hít phải khí độc do than đốt cháy thải ra.
Những gia đình dùng bếp củi, rơm, rạ nên dùng loại bếp ít khói.
Những đối tượng thường hay bị mắc bệnh viêm
đường hô hấp trên nên thường xuyên khám bệnh để được tư vấn và điều trị những vấn
đề có liên quan đến bệnh.
Đức
Giang