Các nghiên cứu khoa học
cho thấy sữa mẹ là thức ăn tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Trong sữa mẹ có
đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho nhu cầu phát triển của trẻ. Sữa mẹ
được tạo ra trong những tháng cuối của thời kỳ mang thai và được tiết ra sớm ngay sau khi sinh. Do
vậy cần cho con bú sớm trong vòng 30 phút đến 1 giờ đầu sau khi sinh, điều này
sẽ giúp cho trẻ khỏe mạnh. Nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu vừa
có lợi cho con vừa có lợi cho mẹ.
Hướng dẫn bà mẹ cho trẻ bú đúng cách tại Khoa Phụ
sản BVĐK tỉnh Cao Bằng
Lợi ích của sữa mẹ với
sức khỏe của trẻ sơ sinh
Sữa mẹ là thức ăn lý
tưởng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Sữa mẹ cung cấp nguồn dinh dưỡng tốt
nhất giúp trẻ tăng trưởng tối đa, cung cấp kháng thể tăng cường cho hệ miễn
dịch của trẻ, giảm nguy cơ hen suyễn, dị ứng, nhiễm trùng, béo phì, tiêu chảy
và các bệnh về tai và phổi khác. Sữa mẹ rất dễ tiêu hóa và hấp thu đối với trẻ,
là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ trong 6 tháng đầu tiên của cuộc sống.
Giai
đoạn từ tháng thứ 6 đến tháng thứ 12, sữa mẹ vẫn cung cấp một nửa số lượng chất
dinh dưỡng cần thiết cho trẻ. Không cai sữa cho
trẻ trước 12 tháng tuổi. Tiếp tục cho bú đến 24 tháng tuổi hoặc lâu hơn.
Cho trẻ bú mẹ mang lại những lợi ích sau đối với bà mẹ
Nuôi con bằng sữa mẹ là
một cách nuôi dưỡng trẻ vô cùng kinh tế và tiện lợi vì sữa mẹ luôn sẵn có. Cho
con bú cũng là một giải pháp giúp các bà mẹ giảm cân tự nhiên, giúp co hồi tử
cung sau khi sinh, phòng được chảy máu sau đẻ. Làm giảm nguy cơ bị ung thư vú,
buồng trứng hoặc ung thư dạ con, giảm nguy cơ loãng xương và đái tháo đường.
Cho con bú sẽ giúp tăng cường tình cảm gắn bó giữa mẹ và con.
Tư thế cho con bú
Có nhiều tư thế cho con bú. Tuy
nhiên có 2 tư thế căn bản nhất. Tùy điều kiện mẹ có thể cho trẻ bú ở tư thế nằm
nghiêng hay tư thế ngồi cho bú (bế ẵm) nhưng phải đảm bảo bà mẹ và trẻ đều ở tư
thế thoải mái, thư giãn.
Khi vừa sinh ra trẻ sẽ tìm bầu bú mẹ, mở miệng
ngậm bắt vú và bắt đầu bú mút theo bản năng. Để kích thích bản năng này hãy đặt
đầu trẻ lên phía trên ngực bạn, mặt trẻ hướng vào vú mẹ, mũi trẻ đối diện với
núm vú, chạm nhẹ đầu núm vú của bạn vào môi trẻ, khi miệng trẻ mở rộng đặt núm
vú vào trong miệng trẻ, hướng trẻ về phía thân bạn và nhẹ nhàng áp trẻ vào ngực
bạn. Khi đã ở tư thế thích hợp miệng trẻ sẽ ngậm bắt toàn bộ núm vú hết quầng
thâm của vú, môi trẻ mở rộng hướng ra ngoài, cằm chạm
vào bầu vú mẹ và chuyển động theo mỗi lần mút, bạn sẽ nghe được tiếng trẻ bú
mút nhịp nhàng cùng với tiếng trẻ nuốt vào đều đặn. Hãy để trẻ bú mẹ bao lâu
tùy thích, trẻ bú mẹ càng nhiều sữa sẽ được tiết ra càng nhiều. Mỗi lần cho con
bú bạn hãy cho trẻ bú hết một bên vú, đến khi cảm thấy vú xẹp và nhẹ đi mới
chuyển sang vú bên kia. Vì sữa mẹ bao gồm sữa đầu và sữa cuối. Sữa đầu bữa chứa nhiều đạm, Vitamin và nước giúp trẻ
hết khát. Sữa cuối bữa có màu trắng đục, chứa
nhiều chất béo và năng lượng giúp cho trẻ no bụng. Cho trẻ bú mẹ theo cách này
sẽ giúp cho trẻ nhận được 100% các dưỡng chất cần thiết có trong sữa mẹ.
Chế độ ăn, uống để bảo vệ nguồn
sữa mẹ
Khi
cho con bú các bà mẹ cần ăn uống đầy đủ, ngủ đủ giấc. Khẩu phần ăn cần cao hơn
mức bình thường và ăn các loại thực phẩm
chứa nhiều sắt, Vitamin A, và A xit folic như sữa, hoa quả , thịt cá, trứng,
đậu phụ, lạc, đậu đỗ, các thực phẩm có màu vàng đỏ... và các món ăn cổ truyền
như cháo chân giò gạo nếp, ý dĩ có tác dụng kích thích bài tiết sữa. Không nên dùng các chất kích thích như rượu,
bia, cà phê, thuốc lá, nước chè đặc... Giảm ăn các loại gia vị như tỏi, ớt,
tiêu, giấm,... Ðiều quan trọng để tạo nhiều sữa là
cần cho con bú thường xuyên, đúng cách.
Sữa mẹ là thức
ăn thích hợp nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Việc nuôi con bằng sữa mẹ hoàn
toàn trong 6 tháng đầu và tiếp tục cho con bú đến 2 năm đầu tiên có ý nghĩa
quan trọng đối với sự phát triển của trẻ sau này. Mọi gia đình và cộng đồng cần nhận thức đúng đắn vấn đề nuôi con bằng
sữa mẹ và tạo điều kiện hỗ trợ cho các bà mẹ nuôi con bằng sữa mẹ thành công.
Vì sức khỏe của những đứa con thân yêu ngay từ những năm tháng đầu đời mỗi
người mẹ cần trang bị cho mình những kiến thức khoa học căn bản nhất về nuôi
con bằng sữa mẹ. Đây là nghĩa vụ và quyền thiêng liêng nhất của một người mẹ
khi sinh con.
Mai Hoa