Tập thể dục thường xuyên mỗi ngày tập từ 30 - 60 phút sẽ giúp phòng chống các bệnh lý tim mạch. Ảnh: Trọng Thụ

Trong các bệnh lý tim mạch thì tăng huyết áp là loại bệnh phổ biến nhất và tỷ lệ mắc bệnh này cũng ngày càng gia tăng. Theo điều tra gần đây nhất của Viện Tim mạch Việt Nam, thì tỷ lệ Tăng huyết áp của người từ 25 tuổi trở lên ở nước ta đã là 25,1%. Vì vậy, tỷ lệ các biến chứng của bệnh Tăng huyết áp như: tai biến mạch máu não (đột quỵ), suy tim, suy thận, nhồi máu cơ tim, phình tách thành động mạch chủ… cũng ngày càng gia tăng, ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của người dân trong cộng đồng. Đặc biệt, trong những năm gần đây, bệnh lý Tăng huyết áp đang được trẻ hóa.

Nguyên nhân của bệnh tim mạch hiện nay là do liên quan nhiều đến lối sống và các yếu tố nguy cơ mà chúng ta có thể thay đổi được như: ăn quá mặn, ăn quá nhiều mỡ động vật, ăn uống dư thừa gây tăng cân béo phì; lạm dụng rượu bia - hút thuốc lá, ít vận động hoặc không vận động thể lực và stress do áp lực của công việc. Hiện các bệnh ảnh hưởng tới tim mạch như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipide máu đang gia tăng trong cộng đồng. Các bệnh này để lại di chứng nặng nề và gây tử vong cao.

Bên cạnh đó, biến chứng phình tách thành động mạch chủ do tăng huyết áp cũng ngày càng được phát hiện nhiều. Đây là một biến chứng rất nguy hiểm, tỷ lệ tử vong có thể tăng tới 50% trong 24 giờ đầu tiên nếu không được phẫu thuật cấp cứu kịp thời.

Khác với nhiều bộ phận khác trong cơ thể, bệnh tim mạch thường diễn biến âm thầm, không có triệu chứng, khi phát hiện bệnh thì đã có nhiều biến chứng nặng, trong đó phải kể đến là nhồi máu cơ tim và tai biến mạch máu não. Theo Liên đoàn Tim mạch Thế giới, nếu kiểm soát được 4 yếu tố nguy cơ dưới đây có thể tránh được ít nhất 80% rủi ro tử vong sớm vì tim mạch.

Nguyên tắc “3 không”: “Không thuốc lá, không thức khuya, không béo phì”

Hút thuốc lá hoặc tiếp xúc với khói thuốc gây ra 1/10 số ca tử vong vì tim mạch trên toàn cầu. Chỉ cần hút một vài điếu mỗi ngày, thậm chí là loại thuốc lá không khói cũng làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh tim. Ngồi gần người hút thuốc làm tăng nguy cơ thêm 25 - 30%. Các chuyên gia về tim mạch khuyến cáo, không nên hút thuốc lá, thuốc lào bởi đây là nguyên nhân trực tiếp gây nhồi máu cơ tim, đột quỵ và nhiều bệnh lý tim mạch khác.

Ngoài ra, không nên thức khuya, hạn chế bia rượu, duy trì cân nặng hợp lý, nên giảm cân nếu thừa cân để làm giảm huyết áp và các biến chứng do bệnh tim mạch gây nên. Tốt nhất bạn nên giữ vòng bụng dưới 90cm đối với nam giới và dưới 75cm đối với nữ giới.

Ăn uống khoa học, hạn chế tối đa Cholesterol xấu. Nên bổ sung các thực phẩm có lợi cho tim như: rau củ, các loại hạt ngũ cốc, trái cây, thịt nạc… vào bữa ăn hàng ngày; không nên bỏ bữa sáng, tránh ăn mặn, đồ ngọt hoặc chất béo bão hòa, uống nhiều nước… Đặc biệt, không nên ăn quá nhiều thực phẩm chiên xào, chế biến sẵn hoặc thức ăn nhanh.

Tập thể dục đều đặn hàng ngày

Tập thể dục làm giảm nguy cơ xuất hiện nhồi máu cơ tim, tập luyện cũng có tác động tích cực tới các yếu tố nguy cơ khác như: giảm béo phì, tăng khả năng dung nạp đường, tăng sức mạnh cơ tim, tăng nồng độ Cholesterol tốt và hạn chế Cholesterol xấu. Các hình thức tập luyện được khuyến cáo là tập đều, mỗi ngày ít nhất 30 phút. Ngoài ra, cần có thời gian thư giãn, tập luyện nhẹ nhàng ngay tại nơi làm việc; tránh căng thẳng, lo âu quá mức.

Kiểm tra huyết áp thường xuyên và khám sức khỏe định kỳ

Nên khám sức khỏe định kỳ để đo huyết áp động mạch, hàm lượng Cholesterol, đường trong máu, chỉ số vòng eo - mông, chỉ số khối cơ thể (BMI). Có thể ghi điện tâm đồ hoặc tiến hành một xét nghiệm chuyên biệt để xác định tim có bất thường hay không. Nếu phát hiện có nhiều thông số nguy cơ, người bệnh cần phải thay đổi lối sống và tuân thủ chương trình điều trị của bác sĩ.

Theo khuyến cáo của Liên đoàn Tim mạch Thế giới, sau đây là 10 lời khuyên để bảo vệ trái tim cho bạn, gia đình bạn và cộng đồng:

1. Chế độ ăn uống hợp lý, khẩu phần ăn có nhiều rau xanh, trái cây. Hạn chế ăn các chất béo bão hòa. Không nên ăn mặn.

2. Tập thể dục thường xuyên: mỗi ngày tập từ 30 - 60 phút sẽ giúp phòng chống các bệnh lý tim mạch.

3. Không hút thuốc lá (thuốc lào, thuốc lá điện tử, Shisha) vì hút thuốc lá là nguyên nhân trực tiếp gây xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, đột qụy và nhiều bệnh lý tim mạch khác.

4. Duy trì cân nặng hợp lý, nếu thừa cân cần giảm cân sẽ làm giảm huyết áp, giảm các biến cố do bệnh lý tim mạch gây nên.

5. Nên khám sức khỏe định kỳ để biết được số huyết áp động mạch, hàm lượng Cholesterol, Triglycerit, hàm lượng đường trong máu, chỉ số vòng eo/vòng mông, chỉ số khối cơ thể (BMI).Nếu biết mình có nhiều yếu tố nguy cơ thì bạn càng cần phải có kế hoạch thực hiện lối sống lành mạnh một cách tích cực hơn để cải thiện sức khỏe của mình.

6. Hạn chế uống rượu, bia vì uống nhiều rượu, bia làm trọng lượng của bạn cũng tăng lên và gây bệnh tăng huyết áp.

7. Tạo môi trường sạch sẽ, không có khói thuốc ở gia đình, công sở, nơi công cộng.

8. Cần có thời gian thư giãn, tập luyện nhẹ nhàng (nếu có thể) ngay tại chính nơi mình làm việc.

9. Tại nơi công sở cũng cần tránh ăn uống quá nhiều thực phẩm chế biến sẵn hay các loại thức ăn nhanh.

10. Tránh căng thẳng, lo âu quá mức. Hãy cùng nhau xây dựng một môi trường làm việc đoàn kết, lành mạnh và hiệu quả.

“Vì một trái tim khỏe” mỗi người dân cần tự chăm sóc sức khỏe, giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch và những tai biến do bệnh tim mạch gây ra như không hút thuốc lá, không ăn nhiều mỡ động vật, hạn chế uống rượu bia, tăng cường tập thể dục và kiểm tra sức khỏe định kỳ. Chúng ta hãy cùng chung tay để có một trái tim khỏe.

Bảo An