Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Cao Bằng, từ đầu năm 2023 đến nay, đã có trên 1.000 người bị chó nghi dại cắn đến tiêm phòng tại Phòng tiêm Sapo của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật và Trung tâm Y tế các huyện, thành phố.

Bệnh dại có rất nhiều biểu hiện, thời gian phát bệnh dài hay ngắn phụ thuộc vào vết cắn, vết cắn càng gần thần kinh trung ương như: đầu, mặt, cổ, vết thương càng nặng thì thời gian phát bệnh càng nhanh, thời gian ủ bệnh có thể kéo dài từ một vài ngày đến vài tháng. Trước khi phát bệnh từ 2 đến 4 ngày người bệnh có cảm giác đau nhức vết cắn, sưng tấy và kèm theo một số dấu hiệu như: bồn chồn, nóng nảy, cáu giận, la hét vô cớ, không kiềm chế được bản thân, có những hành động dữ dằn, bất thường. Sau đó người bệnh lên cơn co giật, co cứng toàn thân, sợ nước, sợ ánh sáng, giãn đồng tử... dần dần dẫn đến tử vong trong khoảng từ 4 - 10 ngày.

Bệnh dại là bệnh gây ra bởi một loại vi rút, bệnh dại chủ yếu là do chó, mèo, dơi, chuột mang mầm bệnh truyền sang người qua các vết cắn, vết cào, vết xước hay do tiếp xúc trực tiếp với nước dãi từ chó, mèo, liếm lên da bị trầy xước, da bị tổn thương trước đó. Triệu chứng ban đầu của bệnh là rối loạn ý thức, sợ nước, sợ gió, sợ ánh sáng, dãn đồng tử… sau đó lên cơn co giật dẫn đến tử vong.

Vì vây, khi người bị chó, mèo cắn trước tiên cần phải rửa sạch vết thương bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn, đồng thời đến ngay các cơ sở y tế để được tư vấn và tiêm vắc xin phòng bệnh dại.

Người bị chó, mèo cắn cần xối rửa kỹ tất cả các vết cắn cào trong 15 phút dưới nước và xà phòng hoặc nước sạch sau đó sát khuẩn bằng cồn 45 độ hoặc 70 độ hoặc cồn iốt để làm giảm thiểu lượng vi rút dại tại vết cắn, có thể sử dụng các chất khử khuẩn thông thường như: rượu, cồn, xà phòng các loại dầu gội đầu, dầu tắm để rửa vết thương ngay sau khi bị cắn.

Không làm dập nát thêm vết thương hoặc làm tổn thương rộng hơn. Tránh khâu kín vết thương trường hợp bắt buộc phải khâu thì nên trì hoãn khâu vết thương sau vài giờ đến ba ngày và nên khâu ngắt quãng, bỏ mũi sau khi đã tiêm phòng huyết thanh kháng dại vào tất cả các vết thương.

Khi bị chó, mèo dại hoặc nghi dại cắn, bệnh nhân cần được tiêm vắc xin phòng dại sớm càng tốt.Tiêm vắc xin dại là biện pháp duy nhất để phòng bệnh có hiệu nhất.

Chỉ định dùng vắc xin và huyết thanh kháng dại trong điều trị dự phòng bệnh dại tùy theo tình trạng của động vật và hoàn cảnh bị cắn hoặc tiếp xúc với nguồn bệnh, vị trí vết cắn, số lượng cũng như tình trạng vết cắn và tình hình bệnh dại trong vùng.

Các vết thương do động vật hoang dã cắn cần xử lý và điều trị như đối với động vật bị nhiễm dại nếu các con vật này được bắt ngay và làm xét nghiệm có kết quả âm tính với bệnh dại thì có thể dùng điều trị dự phòng.

Trong thời gian tiêm tránh làm việc quá sức, không uống rượu, bia, tránh dùng các chất kích thích, không sử dụng thuốc làm giảm miễn dịch trong khi tiêm và 6 tháng sau tiêm vắc xin phòng bệnh dại.

                                                            Ngọc Anh