Vào mùa nắng nóng có thể gặp phải một số vấn đề sức khỏe thường gặp như: say nắng, say nóng hoặc đột quỵ do nóng. Nguyên nhân chủ yếu là do phải tiếp xúc quá lâu hoặc làm việc trong môi trường nắng nóng, nhiệt độ cao hoặc cũng có thể do thay đổi nhiệt độ môi trường đột ngột.
Khi gặp vấn đề sức khỏe do nắng nóng, tùy
theo mức độ biểu hiện mà cần nhanh chóng áp dụng những biện pháp xử trí phù hợp.
Một số đối tượng có nguy
cơ cao gồm: Người già, trẻ nhỏ và phụ nữ có thai; những người làm việc, luyện
tập với cường độ cao ở ngoài trời nắng lâu hoặc trong môi trường nóng bức; người
lao động nông nghiệp, công nhân làm việc ở các lò gạch, lò luyện gang thép; những
người mắc các bệnh mạn tính: tăng huyết áp, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, hen
phế quản, đái tháo đường…
Theo
đó, biểu hiện của các vấn đề sức khỏe thường gặp trong mùa nắng nóng phụ thuộc
vào thời gian tiếp xúc với nắng nóng, mức độ tăng thân nhiệt của cơ thể.
Mức độ nhẹ: Mệt mỏi, khát nước, hoa mắt, chóng mặt, tăng nhịp tim, tăng
nhịp thở, hồi hộp đánh trống ngực, chuột rút. Mức độ nặng: Đau đầu dữ dội, khó
thở tăng dần, cảm giác buồn nôn hoặc nôn, yếu hoặc liệt nửa người, co giật,
ngất xỉu hoặc hôn mê, trụy tim mạch (tim đập nhanh, huyết áp tụt, …) và có thể
tử vong.
Về
cách xử trí: Khi gặp vấn đề sức khỏe do nắng nóng,
tùy theo mức độ biểu hiện mà cần nhanh chóng áp dụng những biện pháp xử trí phù
hợp như sau:
Mức
độ nhẹ: Chuyển
ngay nạn nhân vào chỗ mát, thoáng gió. Nới lỏng quần áo hoặc cởi bỏ bớt quần áo
bên ngoài của nạn nhân. Sau đó, lau cơ thể nạn nhân bằng khăn mát hoặc có thể
dội nước mát vào cơ thể nạn nhân rồi lau khô. Đặt khăn thấm nước mát hoặc nước
đá tại các vị trí như vùng nách, vùng bẹn, hai bên cổ để giúp nhanh chóng giảm
nhiệt độ cơ thể. Nếu nạn nhân uống được nước, cho uống từng ngụm nhỏ nước mát.
Tốt nhất là uống nước có bổ sung muối và khoáng chất như nước Oresol pha đúng
liều lượng theo hướng dẫn sử dụng. Nếu nạn nhân bị chuột rút, cần xoa bóp nhẹ
nhàng vùng cơ bị chuột rút. Lưu ý không để cho nhiều người vây quanh nạn nhân.
Sau khoảng 10 - 15 phút các biểu hiện sẽ giảm dần.
Mức độ nặng: Nếu nạn nhân có các
biểu hiện ở mức độ nặng, cần gọi ngay cấp cứu 115 hoặc nhanh chóng đưa nạn nhân
đến cơ sở y tế gần nhất. Lưu ý, trong quá trình vận chuyển thường xuyên chườm
mát cho nạn nhân.
Các
biện pháp dự phòng
Hạn
chế đi ra ngoài trời nắng trong những ngày nắng nóng, đặc biệt trong khoảng
thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều. Những người đang ở trong phòng điều
hòa nhiệt độ thấp không nên đi ra ngoài trời nắng đột ngột mà cần phải có một
khoảng thời gian để cơ thể thích nghi với môi trường bên ngoài bằng cách tăng
nhiệt độ điều hòa trong phòng hoặc ngồi nghỉ trong bóng mát trước khi đi ra
ngoài trời. Mặc quần áo sáng màu, thoáng mát, thấm mồ hôi. Tăng cường ăn các
loại rau xanh và hoa quả, nên có món canh trong bữa ăn hàng ngày. Đặc biệt cần
uống tối thiếu 1,5 – 2 lít nước/ngày. Nên uống thành nhiều lần trong ngày,
không nên uống quá nhiều nước trong một lần. - Rèn luyện thân thể để nâng cao
sức đề kháng và sức chống chịu của bản thân với điều kiện thời tiết nắng nóng.
Đối
với những người phải làm việc trong thời tiết nắng nóng
Bố
trí thời gian làm việc vào những lúc trời mát mẻ như vào sáng sớm hoặc chiều
muộn. Hạn chế thời gian làm việc trong môi trường nhiệt độ cao. Nếu bắt buộc
phải làm việc thì không nên làm việc quá lâu trong môi trường nóng bức, tránh
các hoạt động thể lực quá sức. Nên định kỳ sau khoảng 45 phút đến 1 giờ làm
việc thì nghỉ ngơi ở nơi thoáng mát trong khoảng thời gian từ 15 - 20 phút. Hạn
chế tối đa diện tích tiếp xúc của ánh nắng lên cơ thể đặc biệt là vùng vai gáy.
Sử dụng phương tiện bảo hộ cá nhân phù hợp khi làm việc ngoài trời nắng như
quần áo bảo hộ lao động, mũ, nón, kính. Mặc quần áo rộng, thoáng mát và thấm mồ
hôi. Có thể sử dụng thêm các loại kem chống nắng. Không sử dụng các loại đồ
uống có cồn. Cần uống nước đều đặn trong suốt thời gian làm việc. Đặc biệt cần
uống thêm các loại nước có bổ sung thêm muối và khoáng chất như Oresol đối với
những người bị mất nhiều mồ hôi trong quá trình làm việc, khi uống nước cần
tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất. Thực hiện các biện pháp làm thoáng mát nơi
làm việc như sử dụng mái che, các tấm phản chiếu nhiệt, vật liệu cách nhiệt, hệ
thống phun nước, phun sương, lắp đặt hệ thống điều hòa, hệ thống quạt thông gió
phù hợp.
Đức
Giang