Những điều cần biết và cách phòng tránh bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của vi rút Corona
Rửa tay bằng xà phòng giúp phòng bệnh viêm đường hô hấp cấp do nCoV. (Trọng Thụ)
Theo báo cáo của hệ thống
giám sát bệnh truyền nhiễm Bộ Y tế, 10 giờ 00, ngày 06/02/2020, trên Thế giới
có 28.276 người mắc, 565 người tử vong, trong đó Lục địa Trung Quốc 563 người tử
vong, Phillippines có 01 trường
hợp tử vong; Hồng Kông (Trung Quốc): 01 người tử vong; tại Việt Nam đã ghi nhận
10 trường hợp mắc.
1.
Chủng mới của vi rút corona (nCoV)là gì?
Đây là một
loại vi rút đường hô hấp mới gây bệnh viêm đường hô hấp cấp ở người và cho thấy
có sự lây lan từ người sang người. Vi rút này là chủng vi rút mới chưa được xác
định trước đó.
2. Cơ chế lây lan của vi rút nCoV:
Vi rút này
ban đầu xuất hiện từ nguồn động vật nhưng có khả năng lây truyền từ người sang
người. Điều quan trọng cần lưu ý là sự lây lan từ người sang người có thể xảy
ra liên tục. Ở người, vi rút lây từ người này sang người kia thông qua tiếp xúc
với dịch cơ thể của người bệnh. Tùy thuộc vào mức độ lây lan của chủng vi rút,
việc ho, hắt hơi hay bắt tay có thể khiến người xung quanh bị phơi nhiễm.
Vi rút
cũng có thể bị lây từ việc ai đó chạm tay vào một vật mà người bệnh chạm vào,
sau đó đưa lên miệng, mũi và mắt họ. Những người chăm sóc bệnh nhân cũng có thể
bị phơi nhiễm vi rút khi xử lý các chất thải của người bệnh.
Thời gian ủ bệnh biến thiên từ 1-14 ngày. Một báo
cáo gần đây của các bác sĩ Trung Quốc dựa trên 425 bệnh nhân ở Vũ Hán, thời
gian ủ bệnh trung bình 5-7 ngày. Tuy nhiên 14 ngày là giới hạn cuối cùng để xác
định có bị lây bệnh hay không.
3. Biểu hiện nhận biết khi mắc nCoV:
Các triệu chứng của bệnh nhân mắc nCoV từ nhẹ đến nặng bao gồm:
sốt, ho và khó thở. Các triệu chứng này có thể xuất hiện từ 02 đến 14 ngày sau
khi tiếp xúc nguồn bệnh. Tới khi khởi phát nCoV gây sốt và có thể tổn thương
đường hô hấp. Trường hợp nặng, gây viêm phổi và có thể nhiều cơ quan khác trong
cơ thể khiến bệnh nhân tử vong. Đặc biệt ở những người cơ địa suy giảm miễn
dịch (HIV), suy giảm sức đề kháng, những người có bệnh mạn tính (suy tim, suy
thận, tiểu đường, bệnh phổi mạn tính…) tình trạng bệnh càng nặng hơn và có thể
gây tử vong cao. Ngoài ra trẻ em và người già là lứa tuổi có nguy cơ biến chứng
nhất. Vì trẻ nhỏ sức đề kháng chưa hoàn thiện, dễ bị bùng phát mạnh hơn. Người
lớn tuổi sức đề kháng lại yếu, khả năng biến chứng cao hơn.
Ngoài các triệu chứng lâm
sàng, cần chú ý đến vấn đề dịch tễ để có thể nhận biết và nghi ngờ mắc nCoV. Ở
thời điểm hiện tại nếu những người có đi đến, du lịch, sinh sống từ vùng dịch
trở về hoặc có tiếp xúc với những người từ vùng dịch về hay trực tiếp chăm sóc,
ở chung với những bệnh nhân đã được xác đinh bị viêm đường hô hấp cấp do nCoV
thì phải nghĩ tới đây là bệnh cảnh viêm đường hô hấp cấp do nCoV.
4. Các biện pháp phòng bệnh:
Vi rút nCoV gây ra các triệu
chứng nặng và nhẹ khác nhau tùy thuộc vào mỗi cá thể nhiễm bệnh. Bệnh viêm đường hô hấp cấp do vi rút nCoV hiện
chưa có vắc xin và thuốc điều trị đặc hiệu vì vậy việc chủ động phòng bệnh là hết
sức cần thiết. Bộ Y tế khuyến cáo người dân và cộng
đồng thực hiện tốt các biện pháp sau:
- Hạn chế tiếp xúc trực tiếp
với người bị bệnh đường hô hấp cấp tính (sốt, ho, khó thở); khi cần thiết phải
đeo khẩu trang y tế đúng cách và giữ khoảng cách trên 02 mét khi tiếp xúc.
- Người có các triệu chứng
sốt, ho, khó thở không nên đi du lịch hoặc đến nơi tập trung đông người. Thông
báo ngay cho cơ quan y tế khi có các triệu chứng kể trên.
- Rửa tay thường xuyên với
xà phòng và nước sạch trong ít nhất 30 giây. Trong trường hợp không có xà phòng
và nước sạch thì dùng các sản phẩm vệ sinh tay có chứa cồn (ít nhất 60% cồn);
súc miệng, họng bằng nước muối hoặc nước xúc miệng, tránh đưa tay lên mắt, mũi,
miệng để phòng lây nhiễm bệnh.
- Cần che miệng và mũi khi
ho hoặc hắt hơi, tốt nhất bằng khăn vải hoặc khăn tay, hoặc ống tay áo để làm
giảm phát tán các dịch tiết đường hô hấp. Không khạc nhổ bừa bãi nơi công cộng.
- Chỉ sử dụng các thực phẩm
đã được nấu chín.
- Không đi du lịch đến các
vùng có dịch bệnh. Hạn chế đi đến các nơi tập trung đông người. Trong trường hợp
đi đến các nơi tập trung đông người cần thực hiện các biện pháp bảo vệ cá nhân
như: sử dụng khẩu trang, rửa tay với xà phòng… Theo đó, đối với người dân tại cộng
đồng, áp dụng đeo khẩu trang vải hoặc khẩu trang y tế thông thường. Đối với khẩu
trang y tế thông thường: Đeo mặt xanh ra ngoài, mặt trắng vào trong, kẹp nhôm
hướng lên trên, che kín cả mũi lẫn miệng. Khi tháo khẩu trang ra chỉ cầm vào
dây đeo qua tai để tháo và cho vào thùng rác. Tránh dùng tay cầm vào bề mặt khẩu
trang để tháo ra. Đối với khẩu trang vải: cách sử dụng cũng tương tự như khẩu
trang y tế thông thường nhưng nên giặt khẩu trang hàng ngày bằng xà phòng để
dùng lại cho lần sau.
- Tránh mua bán, tiếp xúc với
các loại động vật nuôi hoặc hoang dã.
- Giữ ấm cơ thể, tăng cường
sức khỏe bằng ăn uống, nghỉ ngơi, sinh hoạt hợp lý, luyện tập thể thao.
- Tăng cường thông khí khu
vực nhà ở bằng cách mở các cửa ra vào và cửa sổ, hạn chế sử dụng điều hòa. Thường
xuyên lau nền nhà, tay nắm cửa và bề mặt các đồ vật trong nhà bằng các chất tẩy
rửa thông thường, như xà phòng và các dung dịch khử khuẩn thông thường khác.
- Nếu có dấu hiệu sốt, ho,
khó thở phải đeo khẩu trang bảo vệ, thông báo ngay cho cơ sở y tế gần nhất để
được tư vấn, khám, điều trị kịp thời. Gọi điện cho cơ sở y tế trước khi đến để
thông tin về các triệu chứng và lịch trình đã di chuyển trong thời gian gần đây
để có biện pháp hỗ trợ đúng.
Đối với những trường hợp vừa
trở về từ Trung Quốc, cần lưu ý một số điều sau:tự cách ly và theo dõi sức khỏe
tại nhà trong vòng 14 ngày. Để được hỗ trợ khi cần, cần khai báo với các cơ sở ở
nơi gần nhất
Đối với những trường hợp đến
Trung Quốc, cần lưu ý một số vấn đề sau: Không nên đến Trung Quốc trong dịp này
nếu không có việc thực sự cần thiết. Với những trường hợp bắt buộc, hạn chế ra
khỏi nhà, áp dụng các biện pháp phòng bệnh theo khuyến cáo của Bộ Y tế.
Phải thông báo ngay đến cơ
sở y tế gần nhất nếu có dấu hiệu sốt, ho, khó thở để được tư vấn, thăm khám, điều
trị kịp thời
Để có biện pháp hỗ trợ tốt
nhất, cần gọi điện trước để thông tin về triệu chứng và lịch trình đã di chuyển
trong thời gian gần đây.
Tình hình diễn biến dịch bệnh
viêm đường hô hấp cấp do vi rút nCoV ngày càng trở nên phức tạp, Bộ Y tế đã
liên tục đưa ra các khuyến cáo đến người dân để tự bảo vệ sức khoẻ của chính
mình. Nâng cao cảnh giác phòng bệnh là cần thiết nhưng mỗi người cũng cần hết sức
bình tĩnh, tránh hoang mang, nếu có các dấu hiệu nghi ngờ cần đến cơ sở y tế để
được tư vấn, thăm khám và điều trị kịp thời nhằm phòng tránh dịch bệnh viêm đường
hô hấp cấp do vi rút Corona lây lan trên diện rộng.
Hà Chi