Trong các biện pháp tăng cường sức đề kháng thì chế độ dinh dưỡng đóng góp một phần không nhỏ. Chế độ dinh dưỡng cho người cao tuổi có nhiều khác biệt so với trẻ em, người trưởng thành do ít hoạt động so với thời trẻ. Các chức năng cơ quan suy giảm, nhu cầu năng lượng cũng giảm. Sự bài tiết các men tiêu hóa ở cơ thể người cao tuổi thường giảm, vì thế, việc hấp thụ chất đạm, chất béo, các khoáng chất như canxi, sắt, kẽm… cũng kém hơn và quá trình tiêu hoá thức ăn cũng lâu hơn do thiếu các enzyme tiêu hóa và nhu động ruột giảm.

Người cao tuổi cũng nhai kém nên thức ăn chế biến cần mềm, nhỏ, dễ nhai, dễ nuốt. Bữa ăn cần cân đối đầy đủ bốn nhóm chất dinh dưỡng: Chất đạm, chất bột đường, chất béo, vitamin và khoáng chất.

Ở người cao tuổi việc cung cấp và bổ sung một chế độ dinh dưỡng tốt và hợp lý sẽ giúp cho sức khỏe được cải thiện; tăng cường sức đề kháng; phòng tránh nhiều bệnh tật. Người cao tuổi ít hoạt động so với thời trẻ. Các chức năng cơ quan suy giảm, nhu cầu năng lượng cũng giảm. Bữa ăn của người cao tuổi cần đảm bảo cân bằng đầy đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng quan trọng:

- Nhóm bột đường: Có trong gạo và các loại hạt ngũ cốc. Nên ăn ở mức độ vừa phải. Mỗi bữa người cao tuổi chỉ nên ăn 1 - 2 bát cơm, ăn thêm khoai, sắn củ để cung cấp chất xơ ngăn ngừa táo bón, người cao tuổi nên hạn chế ăn các loại đường, bánh kẹo, nước ngọt.

- Nhóm chất đạm: Người già dễ bị thiếu hụt đạm do việc tiêu hóa, hấp thụ đạm kém, dẫn đến gầy yếu, trí nhớ kém, suy giảm hệ thống miễn dịch…, nên bổ sung thực phẩm như thịt, cá, trứng, sữa, lạc, vừng, sản phẩm chế biến từ đậu, cần hạn chế thực phẩm nhiều cholesterol như óc, da, nội tạng động vật.

- Nhóm chất béo: Có trong dầu thực vật và mỡ động vật. Nên ăn cả mỡ động vật và dầu thực vật, tỷ lệ chất béo từ thực vật nạp vào cơ thể nên chiếm 40% tổng lượng chất béo. Dầu thực vật không có cholesterol và ít axit béo bão hòa hơn mỡ động vật nên sẽ tốt cho những người bị tăng huyết áp và các bệnh tim mạch khác.

- Nhóm vitamin và khoáng chất: Có trong các loại rau xanh, củ, trái cây. Người cao tuổi nên tăng cường ăn rau xanh, và quả chín ít ngọt rất tốt cho sức khỏe, nguồn thực phẩm này giúp người cao tuổi bổ sung thêm lượng vitamin, chất khoáng đồng thời giúp chống bệnh táo bón, hạn chế tăng đường huyết, kiểm soát cân nặng và chống lão hóa hiệu quả. 

Nên chế biến các món ăn mềm, nhừ, thái nhỏ, ưu tiên các món hấp, luộc nhừ thay thế món rán, nướng để giảm hấp thu cholesterol và giúp tiêu hóa dễ hơn, không ăn quá no, đặc biệt là vào buổi tối, cần thay đổi thực đơn thường xuyên, tránh thực đơn quá đơn điệu để ăn uống ngon miệng hơn.

Người cao tuổi nên ăn thành nhiều bữa ăn nhỏ xen kẽ các bữa ăn chính, khoảng ba bữa chính và xen kẽ 2 bữa phụ, không ăn mặn, hạn chế thực phẩm chế biến lại, khi ăn nên ăn chậm, nhai kỹ, tạo không khí vui vẻ, thoải mái khi ăn.

 Những người lớn tuổi thường uống ít nước, trong khi đó, nước lại có công dụng rất lớn trong việc hỗ trợ tiêu hóa, đào thải các chất cặn bã ra khỏi cơ thể. Vì vậy, người cao tuổi nên uống đủ 1,5 - 2 lít nước/ngày, chủ động uống nước ngay cả khi chưa thấy khát. Nên uống mỗi ngày 1 ly sữa ít béo, ít đường để bổ sung đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể; người cao tuổi cần sinh hoạt điều độ, ăn ngủ đúng giờ, kết hợp vận động để tiêu hóa tốt hơn, cải thiện sức khỏe.     

Như vậy, người cao tuổi hàng ngày cần ăn nhiều loại thực phẩm khác nhau, cần có chế độ ăn đa dạng mới cung cấp đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Không nên ăn kiêng quá sẽ làm cho cơ thể thiếu chất, gây suy yếu hệ miễn dịch, thiếu kháng thể chống lại bệnh tật. Ngược lại ăn nhiều quá dẫn đến thừa cân sẽ kéo sức khỏe và hệ miễn dịch của con người giảm xuống. Do đó, dinh dưỡng hợp lý đóng vai trò quan trọng giúp hệ miễn dịch hoạt động tốt để bảo vệ sức khỏe cho người cao tuổi phòng các bệnh truyền nhiễm, đặc biệt COVID-19 đang lây lan mạnh trên toàn thế giới.

Bảo An